W atmosferze świąt początku listopada serdeczną pamięcią otaczamy tych, których wspominanie wyraża nie tylko należny im szacunek, ale jest też cześcią naszej osobistej tożsamości. Tego, co minęło, nie wolno nam lekceważyć - na "niedeptanie przeszłości ołtarzy" zwracał uwagę związany z Kaliszem Adam Asnyk. "Dbanie o tę skarbnicę jest naszą powinnością, pokoleniowym, wiecznie niespłaconym długiem" - mówi w rozmowie z Radiem Centrum kaliski historyk i regionalista, Maciej Błachowicz.

Błachowicz powołuje się na hipotetyczny scenariusz wymazania z map Wilna i Lwowa polskich cmentarzy. - To groziłoby niepamięcią przyszłych pokoleń, które nie wiedziałyby, że były to polskie miasta - ostrzega historyk.
Ciekawą dokumentalną ilustracją są kaliskie miejsca pochówków z przełomu XIX i XX wieków:
"Kalisz został zniszony podczas pierwszej wojny światowej, ale chcąc poczuć atmosferę XIX-wiecznego Kalisza, właśnie wystarczy przejść się na cmentarze, żeby zobaczyć, jakie to było miasto, jaką miało kulturę, jakimi też językami mówiło, bo przecież Kalisz był miastem wielonarodowościowym. Tam, gdzie wchodzą w grę bardziej te 'ziemskie' interesy, tam cmentarze są po prostu niszczone. Paradoks polega na tym, że cmentarze innych wyznań umierają ze starości, rozpadają się, bo nie ma komu dbać o groby. Nie ma kto finansować ich napraw.
Z kolei cmentarze katolickie, również nekropolie w Kaliszu, podlegają - niestety - takiej bardzo łupieżczej gospodarce...".

A to zdaniem Macieja Błachowicza przykład na postępującą cmentarną komercjalizację. Groby zapomniane i nieopłacone przeznacza się na kolejne pochówki. I tak pamięcią rządzi pieniądz. Powiedzenie "milczeć jak grób" nie oddaje prawdy o tych miejscach. To tylko stare budynki są nieme i nic nie mówią o ich twórcach. Przeszłość miasta ujawniają dopiero miejskie nekropolie. Dlatego warto o nich pamiętać, spacerując cmentarną aleją - nie tylko 1 i 2 listopada

screen: Cmentarz Komunalny w Kaliszu / KalDron.pl