Krytyka i sztuka w Fotoplastikonie

Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu & radioCENTRUM_106.4 zapraszają na czwarte w tym roku spotkanie z cyklu wykładów popularno - naukowych Fotoplastikon - Kalisz na Fotografiach XIX i XX wieku pt. „Kaliscy krytycy i znawcy sztuki w II poł. XIX i pocz. XX wieku". Niedziela, 28 kwietnia godz.17:00, sala studio Centrum Kultury i Sztuki w Kaliszu, ul. Łazienna 6, obok Parku Miejskiego.

Kwietniowy Fotoplastikon będzie opowieścią o kaliskich krytykach i znawcach sztuki, którzy prezentowali swoje opinie na temat sztuki współczesnej na łamach prasy kaliskiej w drugiej połowie XIX i początkach XX wieku. Wykład wygłosi i spotkanie poprowadzi dr Iwona Barańska.

W drugiej połowie XIX i pocz. XX wieku jesteśmy świadkami pojawienia się w Kaliszu różnorodnych elementów życia artystycznego, wcześniej niespotykanych. Mowa tutaj o profesjonalizacji zawodu artysty, wielokrotnie podejmowanych z różnym powodzeniem próbach organizacji wystaw sztuki współczesnej i działaniach związanych z ukształtowaniem się prowincjonalnego rynku sztuki oraz jego elementów. Aby ten system zadziałał prawidłowo, konieczne było zaistnienie galerii sztuki, czy też innych miejsc jej sprzedaży i eksponowania, krytyków i marszandów – wszystkie te elementy pojawiają się wówczas w mieście.

na fot.: Stanisław Wyspiański / fragment polichromii w kościele oo.Franciszkanów w Krakowie /za: franciszkanie.pl

Początki krytyki artystycznej w Kaliszu mają ścisły związek z zaistnieniem prasy w 1870 roku. Wcześniej było to niemożliwe, nie tyle ze względu na brak odpowiednich wydarzeń w kraju i w mieście poddawanych ocenie, co z uwagi na brak miejsca, gdzie te opinie mogłyby być wyrażane. Pojawienie się „Kaliszanina”, a potem „Gazety Kaliskiej” umożliwiło, tak jak w innych ośrodkach, publikacje tekstów o charakterze krytycznym, postulatywnych, ale przede wszystkim sprawozdawczo – recenzenckich, odnoszących się do organizowanych zarówno w dużych miastach, jak i w Kaliszu wydarzeń artystycznych. Przy tej okazji ujawniły się, niestety głównie bezimienne, talenty, czasem doskonałe. W większości wypadków teksty są całkowicie anonimowe – odredakcyjne, bądź podpisane pseudonimem, a w najlepszym razie inicjałami. Tajemniczy krytyk / krytycy (?) wykazuje się sporym znawstwem sztuki współczesnej Wyjątkowo tylko autorzy podpisują się swoim nazwiskiem – tu wspomnieć należy o Ludwice Dobrzyńskiej – Rybickiej, Kazimierzu Krzyżanowskim, czy Ludwiku Niemojowskim. Z autorów podpisujących się inicjałami spotykamy Kazimierza R. (Rymarkiewicza?), czy dr W. Wypowiedzi o sztuce są również dziełem znawców – miłośników, Alfonsa Parczewskiego, Marii Szumskiej – późniejszej Dąbrowskiej, czy Stanisława Janusiewicza. Innych recenzentów znamy z pseudonimów – jak korespondent ze Lwowa – Ostatni, czy najlepszy z kaliskich krytyków – Cięty.

na fot.: Jan Matejko / Hołd Pruski / za:www.pinakoteka.zascianek.pl, Domena publiczna

Podczas wykładu zapoznamy się z przykładami ich wypowiedzi krytycznych opublikowanych na łamach prasy, odnoszących się do konkretnych prac plastycznych, eksponowanych zarówno na wystawach w Kaliszu, jak i Warszawie, Krakowie, Lwowie, a nawet w odległym Monachium – wielbionym przez tychże krytyków mieście, „stolicy dziatwy Apellesa”, jak o nim pisano. Styl wypowiadania się o sztuce czasem jest bardzo barwny, chwilami ironiczny, a momentami wręcz liryczny. Dla nas jest ciekawym świadectwem tego, jak ponad 100 lat temu patrzono na sztukę współczesną.

„…..koni rasowych z takiemi nogami nie zdarzyło mi się jeszcze widzieć. Kopytka dyskretnie schowane w trawie, jedna noga wyprężona tak jakoś dziwnie, jak gdyby koń przygotowywał się do jakiegoś piruetu cyrkowego. /…/Główny przedmiot obrazu to jest konie, niech mi artysta daruje, ale nawet do dorożki pierwszej klasy się nie kwalifikują…” Cięty," Gazeta Kaliska” 107 (1899)

Autor: 

Personalia

e-mail
promocja@rc.fm

Nazwisko: 

Promocja Radia Centrum

NEWS nr 2: 

N

Każde forum komentarzy umieszczone pod informacjami prasowymi na niniejszej stronie internetowej (www.rc.fm), nie jest moderowane w czasie rzeczywistym - komentarze nie są weryfikowane przed ich automatyczną publikacją. Nie jest dozwolone umieszczanie w ww. komentarzach: nazw i marek o charakterze komercyjnym, linków czy innego rodzaju przekierowań do innych stron internetowych i jakichkolwiek obiektów graficznych. Wpisy łamiące prawo należy zgłaszać na adres: adm@rc.fm. Wpisując jakikolwiek komentarz na niniejszej stronie internetowej (www.rc.fm), autor tego komentarza przyjmuje świadomie do wiadomości i świadomie akceptuje bezwarunkowe prawo właściciela niniejszej strony internetowej (www.rc.fm) do usunięcia lub modyfikacyjnego skrótu wpisanego komentarza oraz brak gwarancji zapewnienia ciągłości publikacji wpisanego komentarza, jako korespondencji niezamówionej przez właściciela niniejszej strony internetowej (www.rc.fm).