Mało zarabiają, ich praca jest bardzo odpowiedzialna i czasami pond siły, ale za to bardzo satysfakcjonujaca. Niestety, coraz mniej osób chce wejść do tego zawodu - pielęgniarki i położne walczą o swoje prawa. Zapowiadają strajk generalny w połowie roku, kolejny już. Czy coś da? Tego nikt nie wie, ale na pewno będą rozmowy, konsultacje, może namiotowe miasteczko w Warszawie.

Coraz więcej pań osiąga wiek emerytalny. Średnia wieku tych pracujących to ok. 50 lat. "W kaliskiej Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych jest 3 200 zarejestrowanych czynnych zawodowo pielęgniarek i położnych" - powiedziała Radiu Centrum Małgorzata Kowańska, sekretarz w Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych w Kaliszu:

"W sumie wszystkich zarejestrowanych pielęgniarek i położnych w naszej Izbie jest 4628. Tych do 40 roku życia jest 735, powyżej 40 roku 3161. To bardzo dużo, widać, że to tendencja wzrostowa. Położnych do 40 roku w Izbie jest zarejestrowanych 321, powyżej 40 roku - 411. Średnia wieku pracujących w POZ to 50 lat, a w medycynie szkolnej - 46 lat".

fot. Małgorzata Kowańska

Dlaczego tak się dzieje, że pielęgniarek jest coraz mniej i są coraz starsze? "Praca pielęgniarki i położnej nie należy do łatwych, jest bardzo odpowiedzialna, zarobki niskie a praca odbywa się w trudnych warunkach" - powiedziała Radiu Centrum Danuta Szczerba, prezes Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Kaliszu:

"Obserwujemy brak zainteresowania tym zawodem i wymiany pokoleniowej. Ogromna rozbieżność pomiędzy zarobkami pielęgniarek i położnych a innymi pracownikami medycznymi, nie zachęca do podjęcia pracy. Zarobki tej grupy zawodowej oscylują wokół 2000 zł brutto, do tego owszem, płatne nocki, niedziele, święta co i tak znacząco nie poprawia ich sytuacji finansowej. Pielęgniarki są profesjonalistkami, muszą się dokształcać do czego obliguje ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej. Koszty edukacji w większości ponoszą same pielęgniarki. Przybywa obowiązków, począwszy od dokumentacji, w przyszłości elektronicznej. W 2016 roku pielęgniarki będą miały uprawnienia do wypisywania recept. Ale do tego będą też potrzebne odpowiednie kursy, jednak nie wiadomo jak będzie wyglądało wynagradzanie za tak odpowiedzialną czynność".

fot. Danuta Szczerba

Zmniejszającą się liczbę pielęgniarek i położnych próbuje się zastąpić zawodami paramedycznymi, takimi jak opiekun medyczny czy ---->doula, co jest ogromnym nieporozumieniem. "To także praca, która wymaga ogromnej siły fizycznej" - dodała Danuta Szczerba:

"Pielęgniarka, ważąca 50 kg sprawuje opiekę nad pacjentem z wagą ok.100 kg, który wymaga szczególnej opieki, w tym np. profilaktyki przeciwodleżynowej. Do tego pielęgniarki bardzo często spotykają się z agresją pacjentów, ale też z niezadowoleniem ze strony rodzin chorych".

Wiele podmiotów próbuje ukryć niedobór kadry pielęgniarek i położnych oferując umowy cywilno-prawne. W 2011 r. takich pielęgniarek było 40, w 2012 - 43, w 2013 - 21, a w 2014 już 46. Z powodu niskich zarobków pielęgniarki bardzo często pracują w dwóch lub nawet 3 podmiotach leczniczych. Niedobór pielęgniarek i położnych, przemęczenie to także zagrożenie dla pacjentów, niebezpieczeństwo występowania zakażeń i zdarzeń niepożądanych.

To, że praca łatwa nie jest, potwierdzają same pielęgniarki. "Jesteśmy obciążone dużą odpowiedzialnością" - powiedziała Radiu Centrum Renata Zdobych, pielęgniarka w Szpitalu w Wolicy, pod Kaliszem:

"Zwłaszcza na naszym oddziale, gdzie podajemy cytostatyki, czyli tzw. chemię. Jest to też praca ciężka fizycznie. Pacjenci potrzebują dużo pomocy z naszej strony i wyręczania w podstawowych potrzebach. Pielęgniarki powinny zarabiać więcej. Z powodu niskich pensji mało która z nas pracuje w jednym miejscu. A to oznacza, że jesteśmy przemęczone, brakuje nam cierpliwości, to nie jest nasza zła wola, to przeciążenie".

Do zawodu napływa coraz mniej pielęgniarek i położnych. "Tylko trzy czwarte absolwentów pielęgniarstwa w kaliskiej Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej przychodzi do Izby po dokument uprawniający do wykonywania zawodu" - dodała Małgorzata Kowańska:

"W 2012 roku zaledwie 26 położnych zgłosiło się po taki dokument. Od tego czasu nie ma naboru na ten kierunek. Jeśli chodzi o pielęgniarki, to w 2012 roku po prawo wykonywania zawodu zgłosiło się 21 absolwentek, w 2013 - 20 osób, w 2014 roku 36 pielęgniarek".

"Najwięcej pielęgniarek czynnych zawodowo jest zatrudnionych w przedziale 41-66 lat, położnych 46-60 lat. Coraz więcej pań osiąga wiek emerytalny. W 2013 roku było to 70 pielęgniarek i 12 położnych, w 2014 73 pielęgniarki i 13 położnych, w 2015 78 pielęgniarek i 9 położnych - dane demograficzne nie kłamią" - dodała Kowańska. Najstarsza położna, która jest zarejestrowana w kaliskiej Izbie ma ponad 70 lat.

fot. archiwum, zabieg ablacji w Szpitalu Zespolonym przy ul. Poznańskiej w Kaliszu

Coraz więcej pielęgniarek i położnych zgłasza się po wydanie zaświadczeń potwierdzających kwalifikacje zawodowe. Wysoko wykwalifikowana i doświadczona kadra emigruje do krajów UE i podejmuje pracę, bo tam są lepsze warunki pracy i wynagrodzenia. Od 2014 roku kaliska Izba wydała ok. 200 zaświadczeń uprawniających do pracy za granicą, to obsada kadrowa średniego szpitala.

fot. Collegium Medicum Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Kaliszu, ul. Kaszubska

Jeśli chodzi natomiast o kształcenie pielęgniarek to szkoły nie mogą narzekać. Ruch w interesie jest. "Na pierwszym roku studiów stacjonarnych kaliskiej PWSZ studiuje 80 osób, a absolwenci nie są bezrobotni"- powiedziała Radiu Centrum dr n. med. Violetta Koźlak, prodziekan wydziału medycznego kaliskiej PWSZ:

"Kaliski szpital w ciągu ostatnich 3 lat zatrudnił 208 pielęgniarek, absolwentek PWSZ. Kierunek jest trudny, plan przedmiotów obejmuje nie tylko wiedzę ogólną, ale też przedmioty specjalistyczne. Przez 3 lata student musi zrealizować 4 800 godzin, w tym samokształcenie i 2 300 godzin to praktyki".

W kaliskiej PWSZ nie ma naboru na kierunek położnictwo. W tej chwili położne kształcą się tylko na III roku studiów stacjonarnych. "Najprawdopodobniej wynika to z braku miejsc pracy" - dodała Koźlak.

fot. pracownia w Collegium Medicum Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Kaliszu, ul. Kaszubska

Zawód jest zdominowany przez kobiety. W Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych w Kaliszu jest zarejestrowanych tylko 5 położnych i ponad 10 pielęgniarzy.

fot. archiwum

Pielęgniarki w całej Polsce nie wykluczają strajku generalnego. Zarząd Krajowy Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych podjął uchwałę o podjęciu przygotowań do wszczęcia sporów zbiorowych w skali ogólnopolskiej: w celu poprawy warunków pracy i płacy pielęgniarek i położnych, a w razie konieczności podjęcia także strajku generalnego w 2015 r. W pogotowiu są też kaliskie ----> pielęgniarki. O podwyżki walczą także siostry ze Szpitala w Wolicy. Rozmowy z dyrekcją w planach.

fot. Szpital w Wolicy pod Kaliszem