Końca dobiega gruntowny remont organów w Bazylice Kaliskiej. Prace rozpoczęły się w listopadzie ubiegłego roku. Remont i konserwację przeprowadza firma organmistrzowska Zdzisława Mollina, która może poszczycić się tym, że zbudowała organy między innymi w bazylice jasnogórskiej oraz konserwowała organy w katedrze w Gdańsku-Oliwie. W czwartek do Kalisza po renowacji wróciła część elementów organów, m.in. piszczałki. "To żmudna i bardzo pracochłonna robota" - powiedział Radiu Centrum Zdzisław Mollin, organmistrz:

"Po oczyszczeniu wszystkich elementów piszczałki metalowe są myte, lutowane, prostowane. Piszczałki prospektowe - czyli te, które widzimy patrząc na organy, zostały zrekonstruowane. To są elementy ze stopu cyny i ołowiu. To metal organowy, który był stosowany od ponad 300 lat, od początku budownictwa organowego, a tutaj były piszczałki z blachy cynkowej czyli taki materiał zastępczy, który był w czasach wojennych, bo cyna była trudno dostępna i stosowano blachę cynkową".

W kaliskim instrumencie jest 1 700 różnego rodzaju piszczałek. Największa to drewniana, pięciometrowa, najmniejsza ma 1,5 cm. Są one rozdzielone na 27 głosów, te są natomiast podzielone na dwie klawiatury ręczne i jedną nożną. W samym prospekcie organowym jest ok. 70 piszczałek.

Piszczałki organowe pochodzą z kilku okresów. Najstarsze są z końca XVIII w., są też takie z końca XIX w., z początku XX w. a sam kontuar z 1944 roku.

na fot.: Zdzisław Mollin, organmistrz

Poza piszczałkami, renowacji zostały poddane: kontuar, dwie klawiatury ręczne i klawiatura nożna. Natomiast całe wyposażenie stołu gry zostało zdemontowane, oczyszczone, zakonserwowane, wymienione zostały też wszystkie elementy skórzane i filcowe, a także okładziny klawiatur, z plastikowych na takie z kości wołowej.

W czwartek do Kalisza z pracowni konserwatorskiej przyjechały piszczałki prospektowe, później wrócą wiatrownice, stół gry i system powietrzny. Etap grający zacznie się w połowie lipca.

Koszt prac związanych tylko z samymi organami to ponad 300 000 zł.

Instrument został zbudowany przez drezdeńską firmę GebrüderJehmlich i jest on 621 instrumentem wyprodukowanym przez tę firmę. Został on zainstalowany w zabytkowej szafie organowej pochodzącej z XVIII wieku. W związku z tym prace remontowe musiały być prowadzone dwuetapowo. Najpierw został poddany konserwacji zabytkowy prospekt organowy. Prace konserwatorskie odbywały się pod nadzorem Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. Polegały one na zakonserwowaniu drewnianej szafy organowej, żmudnym i czasochłonnym odkryciu pierwotnej warstwy malarskiej i przywróceniu jej pięknego wyglądu, a także wyzłoceniu elementów dekoracyjnych takich jak figury, roślinne ozdoby i inne. Na chórze muzycznym została także naprawiona zniszczona podłoga.

O wcześniejszych, przygotowawczych pracach renowatorskich w tym miejscu pisaliśmy nie tak dawno.